Kategoria: Teksty źródłowe
Konstytucja marcowa (17 marca 1921 r.)
W imię Boga Wszechmogącego! My, Naród Polski, dziękując Opatrzności za wyzwolenie nas z półtorawiekowej niewoli, wspominając z wdzięcznością męstwo i wytrwałość ofiarnej walki pokoleń, które najlepsze wysiłki swoje sprawie niepodległości bez przerwy poświęcały, nawiązując do świetnej tradycji wiekopomnej Konstytucji 3-go Maja, dobro całej, zjednoczonej i niepodległej Matki-Ojczyzny mając na oku, a pragnąc jej byt niepodległy, […]
Konstytucja kwietniowa (23 kwietnia 1935 r.)
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Na mocy art. 44 Konstytucji ogłaszam ustawę następującej treści: I. Rzeczpospolita Polska Art. 1 (1) Państwo Polskie jest wspólnym dobrem wszystkich obywateli. (2) Wskrzeszone walką i ofiarą najlepszych swoich synów ma być przekazywane w spadku dziejowym z pokolenia w pokolenie. (3) Każde pokolenie obowiązane jest wysiłkiem własnym wzmóc siłę i powagę Państwa. […]
Konstytucja Księstwa Warszawskiego (22 lipca 1807 r.)
Konstytucja Księstwa Warszawskiego Tytuł I. O religii Art. 1. Religia katolicka, apostolska, rzymska jest religią stanu. Art. 2. Wszelka część religijna jest wolna i publiczna. Art. 3. Księstwo Warszawskie podzielone będzie na sześć diecezji, będzie w nim jedno arcybiskupstwo i pięć biskupstw. Art. 4. Znosi się niewolę. Wszyscy obywatele są równi przed obliczem prawa. Stan […]
Akt unii lubelskiej (1 lipca 1569 r.)
W imię Pańskie amen. Ku wiecznej pamiątce sprawy niżej opisanej. My prełaci i panowie rada, tak duchowna jako świecka, książęta, stany wszystkie Wielkiego Księstwa Litewskiego, ktemu posłowie ziemscy na tym walnym a z pany radami i posły a stany wszystkiej Korony polskiej spolnem lubelskiem sejmie będące, to jest Walerjan biskup wileński przez umocowanego swego, Gierzy […]
Prawo o miastach (18 kwietnia 1791 r.)
Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej Artykuł I. O miastach 1-mo Miasta wszystkie królewskie w krajach Rzeczypospolitej za wolne uznajemy. 2-do Obywatelów takowych miast jako ludzi wolnych, ziemię w miastach przez nich osiadłą, ich domy, wsie i territoria, gdzie jakie do których miast prawnie teraz należą, własnością ich dziedziczną być przyznajemy, co nie ma […]
Układ Trójprzymierza (20 maja 1882 r.)
ARTYKUŁ 1. Umawiające się Strony wzajemnie obiecują sobie pokój i przyjaźń i nie wejdą do żadnego sojuszu lub zobowiązania skierowanego przeciwko jednej ze Stron. Zobowiązują się do kontynuowania wymiany założeń wobec spraw politycznych i ekonomicznych natury generalnej, które mogłyby urosnąć, oraz obiecują sobie wzajemnie dalej wzajemną pomoc w granicach swoich własnych interesów. ARTYKUŁ 2. W […]
Uchwała sejmu o detronizacji Mikołaja I (25 stycznia 1831 r.)
Działo się na posiedzeniu połączonych Izb Sejmowych dnia 25 stycznia 1831 r. w Warszawie. Najświętsze i najuroczystsze umowy o tyle są nienaruszalne, o ile wiernie są dotrzymywane przez obie strony. Długie cierpienia nasze znane są całemu światu. Przysięgą poręczone przez dwu panujących, a pogwałcone tylekroć swobody – nawzajem i naród polski od wierności wobec dzisiejszego […]
Uniwersał połaniecki (7 maja 1794 r.)
Tadeusz Kościuszko Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej do Komisyi Porządkowych wszystkich ziem i powiatów Nigdy by Polakom broń ich nieprzyjaciół straszną nie była, gdyby sami go między sobą zgodni znali swą siłę całej tej siły użyć umieli, nigdy by, mówię, orężem Polaków pokonać nie można, gdyby chytry nieprzyjaciel przewrotnością, zdradą i podstępami nie niszczył chęci, […]
Konstytucja Nihil novi (1505 r.)
O nieuchwalaniu ustaw bez zgody senatorów i posłów ziemskich Ponieważ prawa ogólne i ustawy publiczne dotyczą nie pojedynczego człowieka, ale ogółu narodu, przeto na tym walnym sejmie radomskim wraz ze wszystkimi królestwa naszego prałatami, radami i posłami ziemskimi za słuszne i sprawiedliwe uznaliśmy, jakoż postanowiliśmy, iż odtąd na potomne czasy nic nowego (nihil novi) stanowionym […]
Traktat Loewenwolda (13 grudnia 1732 r.)
[Trzy układające się mocarstwa] postanowiły użyć wszelkich środków zgodnych z polską konstytucją, aby na elekcji wybrano króla, który był by w stanie utrzymać pokój i dobre stosunki z sąsiadującymi państwami; doświadczenie wykazało, że francuska partia w Polsce wznieca ciągłe niepokoje przeciw cesarzowi i królowi pruskiemu, a jednocześnie intrygami w Konstantynopolu zagraża Rosji... W Polsce może […]
