Kategoria: Tradycja i obyczaje
Grudzień. Co z tą nazwą miesiąca?
Grudzień to ostatni, dwunasty, miesiąc roku. Jest jednak pierwszym z zimowych miesięcy, podczas którego dochodzi do przesilenia. Jednak skąd wywodzi się jego nazwa? Jakie ma znaczenie? Otóż na ogół podaje się, że pierwowzorem tego leksemu, a więc wyrazu jako abstrakcyjnej jednostki systemu językowego, było słowo „gruda”, na co zwrócił już uwagę Aleksander Brückner.
W adwencie nie było nudy
Adwent, słowo wywodzące się z języka łacińskiego od adventus, czyli przybycie, przyjście, nadejście, zbliżenie się, pojawienie się; ale też od advento w znaczeniu zbliżać się, nadchodzić, przybywać i nadciągać. To okres, który w Kościele katolickim trwa od 29 listopada do 24 grudnia, a w prawosławnym i grekokatolickim, jako Post Filipowy, od 28 listopada do 6 […]
Gadająca ścięta głowa z Racławic. Motyw głowy w kulturze
Na pograniczu dzisiejszych województw podkarpackiego z małopolskim, leży na Pogórzu Ciężkowickim, wieś Racławice w gminie Biecz. To stara miejscowość lokowana w I połowie XIII w. przez wojewodę krakowskiego Cedrona Teodora Jaksę herbu Gryf, jak donoszą źródła historyczne. Doszło tam do wydarzenia, które traktować powinniśmy w kategorii ludowej legendy, chociaż główny motyw w niej występujący ma […]
Wróżby i magia andrzejkowych ostatków. Andrzejki i ich dawne zwyczaje
Andrzejki, zwane inaczej ostatkami, to jeden z najlepiej znanych zwyczajów w polskim kalendarzu. To okazja do ostatniej zabawy przed adwentem, w którego trakcie oczekuje się Bożego Narodzenia. Tego dnia, a właściwie wieczoru, organizuje się dość huczne przyjęcie, które oprócz zwyczajowej zabawy przy alkoholu i muzyce, ma elementy magiczne poprzez wróżby. Najbardziej znaną jest wróżba polegająca […]
Czy ostatni polski wilkołak był z Podkarpacia? Historia ostatniej obławy na wilkołaka w dziejach Polski
To nie jest wcale żart. Ostatnia bestia wilczopodobna, postać rodem z horrorów i ludowych opowieści, przy których truchleli nawet najodważniejsi mężowie, ponoć grasowała na Podkarpaciu. Rzecz miała miejsce w łemkowskiej wsi Myscowa w obecnym powiecie jasielskim, w gminie Krempna. Był to ostatni na ziemiach polskich odnotowany przypadek, kiedy to człowiek spotkał wilkołaka.
XX Ogólnopolski Zjazd Studentów Archiwistyki dobiegł końca. Kto zorganizuje kolejną konferencję?
Przez trzy dni studenci archiwistyki z całego kraju debatowali na temat swoich badań, problemów współczesnej archiwistyki i kierunków, które obierze dyscyplina. Wszystko to w murach Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Kultura dworska w średniowieczu
Średniowiecze nieodmiennie kojarzy się z rycerzami, ich bitwami, zamkami oraz trubadurami. Ci ostatni wywarli olbrzymi wpływ na rozwój ówczesnej literatury, a szerzej – kultury dworskiej. Z tego powodu warto omówić bliżej ich twórczość.
Świąteczne wspomnienia – wigilia na wsi w latach 40. XX w.
Obecnie nikt nie wyobraża sobie świąt bez pełnego stołu, prezentów i oczywiście… Kevina. Jednak w dzisiejszych czasach wiele pięknych, wigilijnych zwyczajów odeszło w zapomnienie. Warto je sobie przypomnieć, ponieważ to część naszej polskiej tradycji. Jak więc świętowano dzień wigilijny kilkadziesiąt lat temu na wsi?
Bóg się rodzi… ale kiedy?
„Bóg się rodzi, moc truchleje, Pan Niebiosów obnażony” intonuje prawie każdy w okresie świątecznym. Melodią dla tej kolędy jest najczęściej polonez, którego takty są tak samo przewidywalne jak corocznie powtarzane czynności świąteczne. Po długim okresie przygotowań następuje punkt kulminacyjny, najbardziej uroczysta kolacja w roku –wieczerza wigilijna. Spotykamy się corocznie 24 grudnia z okazji urodzin. Urodzin, […]
Panatenaje - ateńskie święto ku czci bogini Ateny
Wielkie Panatenaje były głównym świętem poświęconym patronce Aten. Obchodzone od niepamiętnych czasów, stały się świętem ogólnopaństwowym dzięki działalności Pizystrata. Głównym ich elementem było okazanie wdzięczności patronce miasta.
