Sejmik ziemski i jego funkcje w dobie Rzeczpospolitej szlacheckiej |
| Zróżnicowanie nazw w zależności od funkcji | Czas powstania | Zakres kompetencji |
| Sejmik przedsejmowy | Schyłek XV w. | Wyschłuchiwał legacji królewskiej o zwołaniu sejmu, wybierał posłów na sejm walny i układał dla nich instrukcje. |
| Sejmik relacyjny | XVI w. | Wyschłuchiwał relacji posłów z obrad sejmu i jego uchwał, podejmował związane z redakcją oraz realizacją konstytucji sejmowch oraz w sprawach wziętych przez posłów do decyzji „panów braci” (m. in. o przyłączeniu się do uchwał podatkowych sejmu). |
| Sejmik elekcyjny | XV w. | Wybierał kandydatów na wakujący urząd sędziowski ziemski, spośród których król dokonywał nominacji. Zbierał się w razie wakansu urzędu. |
| Sejmik kapturowy | Od 1572 r. | Zorganizowany na zasadzie konfederacji, powoływał władze konfederacji i sąd kapturowy dla województwa (ziemi) na czas bezkrólewia. |
| Sejmik deputacki | Od 1578 r. | Wybierał corocznie deputata do Trybunału Koronnego |
| Sejmik gospodarczy | Wyodrębnia się od początku XVII w. | Podejmował uchwały (lauda) w sprawach ziemi, repartycji podatków uchwalonych przez sejm. Wybierał poborców podatkowych i kontrolował ich działalność. Nakładał podatki wojewódzkie. Decydował o wydatkach ze skarbu wojewódzkiego, uchwalał zasięg żołnierza powiatowego, wyznaczał jego dowódców. Od poł. XVII w. wybierał komisarzy do Trybunału Skarbowego. |
Bibliografia:
- Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski, Historia ustroju i prawa polskiego, LexisNexis 2006.
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
