Kategoria: Teksty źródłowe
Potwór Pornografii – o obrazowaniu strachu w ankiecie dotyczącej pornografii z 1909 roku
Potwór z mackami, wampir wysysający krew z przedelikaconej młodzieży, zaraza z buchającego trucizną bagna – to tylko kilka metafor wyłaniających się z ankiety antypornograficznej z początku XX wieku. Czym była i jak została opisana pornografia w tej kontrowersyjnej ankiecie?
Orędzie Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich do narodu polskiego z dnia 27 marca 1917 r.
Do Narodu Polskiego. Reżym carski, który w ciągu półtora wieku dławił zarówno naród polski, jak i rosyjski, został obalony wspólnymi siłami proletariatu i wojska. Zawiadamiając naród polski o tym zwycięstwie wolności nad ogólno-rosyjskim żandarmem, Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich oświadcza, że demokracja Rosji stoi na stanowisku uznania narodowo-politycznego samookreślenia narodów, i oznajmia, że Polska […]
Odezwa do Polaków Naczelnego Dowództwa niemieckich i austro-węgierskich armii wschodnich z początku sierpnia 1914 r.
Polacy! Zbliża się chwila oswobodzenia spod jarzma moskiewskiego. Sprzymierzone wojska Niemiec i Austro-Węgier przekroczą wkrótce granicę Królestwa Polskiego. Już się cofają Moskale. Upada ich krwawe panowanie, ciążące na Was od stu przeszło lat. Przychodzimy do Was jako przyjaciele. Zaufajcie nam! Wolność Wam niesiemy i niepodległość, za którą tyle wycierpieli ojcowie Wasi. Niech ustąpi barbarzyństwo wschodnie […]
Odezwa wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza do Polaków
Polacy! Wybiła godzina, w której przekazane Wam marzenie ojców i dziadów Waszych ziścić się może. Przed półtora wiekiem żywe ciało Polski rozszarpano na kawały, ale dusza jej nie umarła. Żyła ona nadzieją, że nadejdzie godzina zmartwychwstania dla Narodu Polskiego i dla pojednania się braterskiego z Wielką Rosyą. Wojsko rosyjskie niesie Wam błogą wieść owego pojednania. […]
Akt 5 listopada. Obietnica wskrzeszenia państwa polskiego
Do mieszkańców Warszawskiego jeneralnego gubernatorstwa! Przejęci niezłomną ufnością w ostateczne zwycięstwo ich broni i życzeniem powodowani, by ziemie polskie przez waleczne ich wojska ciężkiemi ofiarami rosyjskiemu panowaniu wydarte do szczęśliwej przywieść przyszłości, Jego Cesarska Mość Cesarz Niemiecki oraz Jego Cesarska i Królewska Mość Cesarz Austryi i Apostolski Król Węgier postanowili z ziem tych utworzyć państwo […]
Dam pracę historykowi w PRL
Współczesne problemy humanistów związane ze znalezieniem stałej i dającej szansę na rozwój zawody pracy znane były także badaczom w epoce Polski Ludowej. Dotyczyło to również historyków, którzy z różnych powodów wstąpili w szeregi PPR/PZPR. „Przewodnia Siła Narodu” potrzebowała wykwalifikowanych kadr naukowych. Ludzie ci przez całe dziesięciolecia opisywali dzieje ruchu robotniczego. Współtworzyli politykę historyczną PRL. Przyjmowali […]
Konfederacja warszawska w pismach polemicznych Piotra Skargi i Szymona Starowolskiego
Konfederacja warszawska dla Piotra Skargi i Szymona Starowolskiego jest ustawą wycelowaną w instytucję Kościoła katolickiego i zaprzeczeniem podstawowych wartości moralnych i społecznych przez nich propagowanych, stanowi także zagrożenie dla społeczno-politycznej egzystencji Rzeczypospolitej. Analizując stosunek obu publicystów do pokoju warszawskiego musimy zadać sobie kilka pytań, na które należy szukać odpowiedzi w twórczości Skargi i Starowolskiego. Dlaczego […]
Czy historia mówiona jest potrzebna współczesnym historykom?
Historia mówiona, czyli oral history, budzi obecnie coraz większe zainteresowanie wśród historyków. Co prawda nie może ona stanowić faktów historycznych, jednakże z całą pewnością można stwierdzić, że jest ich istotnym uzupełnieniem. Prześledźmy teraz jakie miejsce historia mówiona zajmuje w naszym kraju, oraz jakże pomocna może być w uzupełnianiu faktów historycznych.
Uniwersał Opalińskiego
Dramatyczny przebieg bitwy pod Batohem wywołał popłoch w armii koronnej. Natychmiast przystąpiono do organizacji pospolitego ruszenia i wypraw łanowych. Wojewodowie wydawali uniwersały, szykując szlachtę pod broń. Wojewodą był wówczas także Krzysztof Opaliński. Swój uniwersał kierował do szlachty województwa poznańskiego, a z treści samego uniwersału wynika, iż sytuacja rzeczywiście była dramatyczna, a przynajmniej tak ją przedstawiał […]
Partyjna gra. Kulisy zmiany na stanowisku I sekretarza KW PZPR w Gdańsku w Październiku ’56
System polityczny Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej został skonstruowany w oparciu o zasadę „nadrzędnej roli PZPR”. Owa zasada determinowała w wielkiej mierze życie polityczne kraju. Wpisane do konstytucji PRL (od lipca 1952 r.) instytucje takie jak Sejm, Rada Państwa czy aparat sądowniczy, nagminnie ulegały decyzjom zapadającym w partyjnych gabinetach (chociaż można wskazać na kilka istotnych wyjątków). System […]
