Artykuły z tagiem:: "Polska pod zaborami"
O XIX-wiecznym ideale Matki Polki
Ideał Matki Polki jest jednym z najbardziej popularnych motywów w polskiej literaturze XIX w. Odegrał on jednak znaczną rolę nie tylko jako literacka kreacja, ale również był ważnym środkiem służącym zachowaniu przez Polaków własnej tożsamości narodowej w okresie zaborów.
Nazwiska niemieckie u Żydów - krótka geneza zjawiska
Jeśli chodzi o polskich Żydów można spotkać wiele przypadków, gdy żydowskie rodziny nosiły nazwiska polskie oraz niemieckie (niemałe było również występowanie nazwisk pochodzących z języka jidysz). Podział ten związany jest z okolicznościami chrztów w łonie społeczności żydowskiej oraz jej emancypacji i wymuszonego, głównie przez władze zaborcze, nowego porządku społecznego. Opowiadano się wówczas za zrównaniem praw […]
Francuzi w Warszawie czasów pruskich (1796–1806)
Warszawa czasów pruskich była miastem wielonarodowym - bardzo silnemu żywiołowi polskiemu towarzyszyli Niemcy1, Żydzi2, Francuzi oraz inne narodowości, z włoską i szwajcarską włącznie3. Tematem artykułu jest ukazanie imigracji z rewolucyjnej i napoleońskiej Francji i wpływu Francuzów oraz ich kultury na polskie elity, między innymi na przykładzie księcia Józefa Poniatowskiego. Francuzi nie byli liczną grupą społeczną […]
Regulacje pruskie w sprawach nierządu w Warszawie w latach 1796-1806
Prostytucja, nie przez przypadek zwana „najstarszym zawodem świata”, znana jest ludziom niemal od zawsze oraz związana jest nieodłącznie z ich miejscami zamieszkania. W Warszawie na przełomie XVIII i XIX w. było to zjawisko społeczne i wynikało z ówczesnych realiów – głównie społecznych i gospodarczych. Władze pruskie, które objęły kontrolę nad miastem na mocy trzeciego, rozbioru […]
Sztyletnicy – tajni likwidatorzy w służbie Rządu Narodowego
Rankiem 27 czerwca 1862 r. w Ogrodzie Saskim w Warszawie doszło do zamachu na carskiego namiestnika Królestwa Polskiego hrabiego Aleksandra Nikołajewicza von Lüdersa. Zamachowiec, oficer pochodzenia ukraińskiego, Andriej Potebnia wypalił mu w kark z pistoletu i szybko się oddalił. Namiestnik, choć ciężko ranny przeżył.
![Gdańsk, Sopot, Świnoujście i inne miasta Pomorza pod koniec XIX w. na kolorowych zdjęciach [zdjęcia]](https://historia.org.pl/wp-content/themes/zenko/scripts/timthumb.php?src=https://historia.org.pl/wp-content/uploads/2012/12/00754r-300x224.jpg&w=130&h=90&zc=1)
Gdańsk, Sopot, Świnoujście i inne miasta Pomorza pod koniec XIX w. na kolorowych zdjęciach [zdjęcia]
Gdańsk, Sopot, Świnoujście, Szczecin, Międzyzdroje, Kołobrzeg i Ustka to kolejne miasta, których kolorowe zdjęcia z Biblioteki Kongresu USA prezentujemy w portalu. Poprzednie galerie z Warszawą i Wrocławiem cieszyły się ogromną popularnością.
Warszawa okryta kirem
9 czerwca 1860 r. gruchnęła w Warszawie wieść o śmierci Katarzyny Sowińskiej. Wdowa po generale Józefie Sowińskim, bohaterskim obrońcy Woli z 1831 r., znana była ze swego patriotyzmu i dobroci, a w pamięci mieszkańców stolicy zapisała się jako założycielka kobiecego Towarzystwa Pomocy Dobroczynnej po Domach, które w ukryciu niosło pomoc ofiarom Powstania Listopadowego i ich […]
Bitwa pod Stoczkiem
14 lutego - kwiaty, serduszka i cukierkowa atmosfera walentynek. Jednakże ta data jest w polskiej historii datą szczególną również z zupełnie innego powodu. W dacie tej pobrzmiewa bowiem echo huku dział, palby karabinowej, szczęku broni i szarży kawaleryjskiej. Data 14 lutego jest bowiem datą pierwszej i w dodatku zwycięskiej bitwy polskiego wojska w powstaniu listopadowym. […]
Polityka oświatowa caratu w Królestwie Polskim w XIX w.
Wiek XIX był dla Polaków szczególnie trudny. Wówczas to byli oni narodem pozbawionym własnej państwowości oraz nieustannie zmagającym się z państwami zaborczymi o zachowanie polskości. Jedną spośród wielu płaszczyzn, na jakich odbywała się ta walka, było szkolnictwo.
Sprawa polska podczas I wojny światowej
W 1914 roku wybuchła I wojna światowa z udziałem mocarstw rozbiorowych: Austro-Węgier, Niemiec i Rosji, które znalazły się natychmiast w przeciwnych obozach. Doprowadziła ona do rozbudzenia wśród Polaków poczucia tożsamości narodowej, a jej przebieg i rezultaty (przede wszystkim klęska wszystkich trzech mocarstw zaborczych umożliwiły odtworzenie niepodległego państwa polskiego.
