Kalendarium historyczne. Zobacz najważniejsze rocznice historyczne

Luty

1 lutego

Zawarto I pokój toruński kończący wielką wojnę (1409-1411) pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim. Do Polski powróciła ziemia dobrzyńska, do Litwy Żmudź (na czas życia Jagiełły i Witolda).

Żołnierze zgrupowania „Agat” (późniejszego batalionu „Parasol”) - oddziału specjalnego Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej wykonali wyrok śmierci na gen. Franzu Kutscherze, dowódcy SS i policji na dystrykt warszawski, zwanym „katem Warszawy”.

2 lutego

W Lublinie szlachta jednomyślnie obwołała litewskiego księcia Jagiełłę królem Polski. Następnie Jagiełło przyjął na chrzcie imię Władysław i poślubił Jadwigę.

W katedrze na Wawelu zostali koronowani Jan III Sobieski i Maria Kazimiera.

3 lutego

Dzięki śmiałemu atakowi ok. 1000 kosynierów dowodzonych przez Władysława Jabłonowskiego, przeprowadzonego na rosyjskie armaty powstańcy styczniowi wygrali w bitwie pod Węgrowem.

4 lutego

Urodził się Tadeusz Kościuszko, Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej w czasie insurekcji 1794 r.  Generał polski i amerykański, uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych i wojny w obronie Konstytucji 3 Maja. Odznaczony Orderem Orła Białego i Virtuti Militari. Uhonorowany tytułem Obywatela Francji, Orderem Cyncynata oraz wieńcem laurowym i dębowy. Zmarł 15 października 1817 r. w Szwajcarii. Ciało Naczelnika spoczęło na Wawelu, w krypcie św. Leonarda, zaś serce znajduje się w urnie na Zamku Królewskim w Warszawie.

5 lutego

Rząd podjął decyzję o utworzeniu Centralnego Okręgu Przemysłowego.

6 lutego

Władysław IV Waza został koronowany w katedrze na Wawelu na króla Polski.

8 lutego

Dekretem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego została utworzona Pocztowa Kasa Oszczędności (dziś PKO BP SA).

10 lutego

Po raz pierwszy po odzyskaniu niepodległości w Warszawie zebrał się polski sejm. Pierwszym marszałkiem został wybrany Wojciech Trąmpczyński.

Gen. Józef Haller w Pucku poprzez wrzucenie pierścienia do morza dokonał symbolicznych zaślubin Polski z Morzem Bałtyckim.

11 lutego

W Szczebrzeszynie urodził się Józef Brandt. Malarz, autor wielu obrazów o tematyce batalistyczne i historycznej. Przedstawiciel monachijskiej szkoły malarstwa polskiego.

14 lutego

Polskie wojsko pod dowództwem gen. Józefa Dwernickiego pokonało w bitwie pod Stoczkiem oddziały rosyjskie gen. Fiodora Geismara.

Z rozkazu Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego Związek Walki Zbrojnej został przekształcony w Armię Krajową, podlegającą rządowi RP na uchodźstwie. Dowódcą AK został gen. Stefan Rowecki ps. „Grot”. W jej skład weszło ostatecznie ok. 200 organizacji. Była najlepiej zorganizowaną podziemną armią działającą w tamtym czasie w Europie. Występowała również pod kryptonimami: „Polski Związek Powstańczy” i „Siły Zbrojne w Kraju”.

W bitwie pod Stoczkiem samodzielny korpus gen. Józefa Dwernickiego pokonał 2 puki z maszerującej na Warszawę rosyjskiej dywizji strzelców konnych gen. Fiodora Geismara. Rosjanie stracili 500 ludzi i 8 dział.

15 lutego

Odbył się pierwszy zrzut cichociemnych do Polski. Wylądowali w Dębowcu w powiecie cieszyńskim. Jednymi z cichociemnych byli m.in. legendarny kurier Jan Nowak-Jeziorański oraz ostatni komendant główny AK gen. Leopold Okulicki.

Władysław II Jagiełło przyjął chrzest.

Urodziła się Irena Stanisława Sendlerowa, polska działaczka społeczna i charytatywna, szefowa wydziału dziecięcego Rady Pomocy Żydom „Żegota”, która uratowała 2,5 tys. żydowskich dzieci, wywożąc je z warszawskiego getta i ukrywając w polskich rodzinach, sierocińcach oraz klasztorach. Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Dama Orderu Orła Białego.

16 lutego

Przywódca konfederacji wielkopolskiej Maciej Borkowic złożył w Sieradzu przysięgę wierności królowi Kazimierzowi Wielkiemu. W rocie przysięgi po raz pierwszy pojawia się słowo „Rzeczpospolita” na określenie Korony Królestwa Polskiego.

W Sokołówce koło Lwowa zmarł Stefan Czarniecki, wybitny dowódca wojskowy, hetman polny korony, wojewoda ruski i kijowski. Zasłynął wojną partyzancką podczas potopu szwedzkiego, brał również udział w tłumieniu powstania Chmielnickiego i w wojnie polsko-rosyjskiej 1654–1667.

W Starych Wasiliszkach koło Nowogródka urodził się Czesław Niemen (właściwie Czesław Juliusz Wydrzycki), piosenkarz, kompozytor, instrumentalista, plastyk i autor tekstów. Zmarł 17 stycznia 2004 w Warszawie.

19 lutego

W Toruniu urodził się Mikołaj Kopernik. Wybitny astronom, autor dzieła De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich), w którym przedstawił heliocentryczną wizję Wszechświata.