Zaczęła się od napaści Niemiec na Polskę 1 września 1939 r. Konflikt zbrojny na terenie Europy, Azji Płd.-Wsch., Oceanii i Afryki Płn. Między państwami Osi, a koalicją demokratyczną. Zakończona w Europie bezwarunkową kapitulacją Niemiec, a na świecie kapitulacją Japonii 2 września 1945 r. Kosztowała życie milionów ludzi.

Kategoria: II wojna światowa

Problemy dnia codziennego a moralność żołnierzy Kedywu OW AK

„Teraz jest wojna, kto handluje ten żyje. Jak sprzedam rąbankę, słoninę, kaszankę to bimbru się też napiję”. Utwór z tym charakterystycznym refrenem kojarzy chyba każdy, kto choć trochę interesuje się okupacją Polski podczas drugiej wojny światowej. Tekst piosenki może idealnie posłużyć jako punkt wyjścia zarówno do rozmów na temat wyżywienia, jak i do dyskusji o […]

Historia „Bombowca”, czyli przyczynek do historii warszawskiej konspiracji

Kiedy na początku przyglądałem się dokumentom, które są publikowane w tym tekście, stwierdziłem, że w tej sprawie nie ma nic co pozwoliłoby na napisanie jakiegokolwiek tekstu. Ot jakieś nieporozumienie między szefem warszawskiego Kedywu, a dowódcą jednego z oddziałów. Nie ma w zasadzie o czym pisać. Ale czy na pewno? A może potraktować to jako przyczynek […]

Charona łódź nieśmiertelna... Jan Byczkowski „Cedro” i Janusz Stolarski „Mały”

Charona łódź nieśmiertelna... Jan Byczkowski „Cedro” i Janusz Stolarski „Mały”

„Liczna kadra oficerska w batalionie nadawała ton i stwarzała wspaniałą atmosferę zgranej, bojowej rodziny wojskowej„. Romuald Śreniawa-Szypiowski „Roman„, „Wapniak„1 Od Woli przez Stawki, Muranów, Starówkę, Czerniaków i Mokotów aż do Śródmieścia, batalion ”Czata 49” od początku i niemalże do samego końca dawał dowody swojej wartości bojowej, ponosząc przy tym wysokie straty. Ogromna w tym zasługa […]

Zapomniany epizod - Rynek Starego Miasta, 1 września 1944 r.

Zapomniany epizod - Rynek Starego Miasta, 1 września 1944 r.

„Sylwetki grenadierów Dirlewangera pojawiają się po raz pierwszy w dziejach powstania na zdruzgotanym Rynku Staromiejskim. Podochoceni wódką idą naprzód. Z zamaskowanych pozycji widać ich jak na dłoni. W jednej sekundzie odzywają się flankowym ogniem od strony Zakrzewskiego i Dekerta dwa powstańcze karabiny maszynowe. Tylko nieliczni grenadierzy zdołają ujść z życiem w pobliskie ruiny. Powstańcy dwoją […]

Historyk zapomniany - Romuald Śreniawa-Szypiowski, 1927-2003

„Był człowiekiem wielkiej pasji, człowiekiem-instytucją.” Andrzej Dławichowski1 Już jutro, w czwartek 21 października 2010 r., zapoczątkowane zostaną trzydniowe obchody 80-lecia Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Dla wielu okazja, aby lepiej poznać historię (nomen omen) tegoż instytutu oraz spotkać się z dawno nie widzianymi wykładowcami i kolegami. Będzie to jednak również szansa na to, aby przypomnieć sobie […]

Gen. bryg. Jan Mazurkiewicz „Radosław” - szkic portretowy

Gen. bryg. Jan Mazurkiewicz „Radosław” - szkic portretowy

Przygotowując się do stworzenia tego tekstu miałem spory dylemat. O czym konkretnie pisać? Życiorys? Za dużo spraw do omówienia, za dużo wątpliwości i w końcu, choć to chyba sprawa najważniejsza, za mała wiedza autora nt. interesującej nas postaci. Poszczególne epizody? Ale który? Ciężko wybrać, gdyż każdy w zasadzie równie istotny, równie wciągający. 

Za pierwszego sowieta, czyli polska konspiracja na Kresach 1939-1941

1 września 1939 roku III Rzesza Niemiecka zaatakowała Polskę. Nikt wówczas nie spodziewał się, że 16 dni później na tereny Kresów wkroczą wojska sowieckie, aby: „wziąć pod swoją opiekę życie i mienie ludności Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi”1. Nota ministra Wiaczesława Mołotowa wręczona Wacławowi Grzybowskiemu, ambasadorowi RP w Moskwie, w sprawie wkroczenia wojsk radzieckich na terytorium […]

Gen. dyw. Stanisław Komornicki „Nałęcz”

Urodzony 26 lipca 1924 r w Warszawie1 jako syn Franciszka Eugeniusza herbu Nałęcz i Jadwigi Haliny z Rakowieckich herbu Rola. Był potomkiem Antoniego Madalińskiego, jednego z dowódców Powstania Kościuszkowskiego i uczestnika obrad Sejmu Wielkiego. Rodzina do Warszawy na stałe sprowadziła się, gdy Stanisław Komornicki miał 10 lat. Zamieszkali na Żoliborzu Oficerskim przy placu Słonecznym. Rozpoczął naukę […]

Płk Zbigniew Dębski „Zbych”, „Prawdzic”

Urodzony 29 listopada 1922 r. w Łasinie koło Grudziądza. Syn Emiliana1 i Marii Szpitter. Miał dwie siostry: Irenę i Aleksandrę, obie młodsze. W 1939 r. zdał w gimnazjum oo. Jezuitów w Gdyni-Orłowie „małą maturę”. Od sierpnia 1939 r. mieszkał w Toruniu, dokąd został wysłany wraz z matką i siostrami przez ojca. Udało mu się tam ukończyć […]

Wojna w Afryce Północnej (cz. 2)

Dla Adolfa Hitlera wojna, do której intensywnie przygotowywał się odkąd zdobył władzę w Niemczech, miała charakter przede wszystkim ideologiczny. Sam również był przede wszystkim fanatykiem ideologii, co w świecie klasycznej dyplomacji porządku wersalskiego, dawało mu istotną przewagę, którą zwykło się określać mianem politycznego: geniuszu, instynktu, wyrachowania itp.