Kategoria: Artykuły
„Ksenofobia” polskiej szlachty
Na pewno każdy z nas słyszał w szkole na lekcjach języka polskiego lub historii tezę, iż szlachta polska była ksenofobiczna. Błąd tego stwierdzenia opiera się na dwóch rzeczach: na definicji słowa „ksenofobia„ i wymienionej tezie. Powinna ona brzmieć: ”Czy polska szlachta była ksenofobiczna i dlaczego tak?”. To wynika z dziedzictwa komunizmu. W czasach PRL-u szlachta […]
Wizerunek Żydowskich Instytucji Kultury
Niniejszy tekst w głównej mierze porusza kwestie budowania spójnego wizerunku instytucji kultury na przykładzie trzech krakowskich muzeów – Starej Synagogi, Fabryki Schindlera oraz Żydowskiego Muzeum Galicja.
Motyw axis mundi i święte gaje jako elementy szamanizmu u Słowian w średniowieczu
Ludy syberyjskie, Indianie, Ameryka Północna, Chiny, Tybet, Japonia, australijscy Aborygeni-wszystkie elementy tej wyliczanki łączy dźwięk wciąż jeszcze żywego (duchami) bębna szamańskiego. Gdyby tak jednak cofnąć się do czasów średniowiecznych... Co mogłoby się wydarzyć, gdyby postawiło się obok siebie Słowianina i szamana pochodzącego z wyżej wymienionych obszarów? Czy wspomniane przez Nevilla Drury’ego tereny centralnej i północnej […]
Wierzenia i zabobony. Polowania na czarownice w Polsce
Polowania na czarownice obecnie mogą kojarzyć nam się z pozytywnie przyjętym przez fanów gatunku fantasy motywem, czy to dla literatury, filmu, czy szczególnie modnych w dzisiejszych czasach seriali. Mnóstwo osób zapomina, że w dawnych czasach wiara w czarownice i magię była bardzo powszechnym zwyczajem, który miał wpływ na życie wielu ludzi. Poprzez wierzenia i zabobony […]
![Wojna krymska na zdjęciach [foto]](https://historia.org.pl/wp-content/themes/zenko/scripts/timthumb.php?src=https://historia.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/Brytyjscy-żołnierze-podczas-wojny-krymskiej.-300x236.jpg&w=130&h=90&zc=1)
Wojna krymska na zdjęciach [foto]
Wojna krymska, tocząca się w latach 1853-1856 pomiędzy światowymi mocarstwami Rosją z jednej strony, a Turcją, Wielką Brytanią, Francją i Sardynią z drugiej, została spowodowana agresywną postawą cara Mikołaja I, któremu zamarzyło się opanowanie basenu Morza Czarnego oraz podporządkowanie sobie Imperium Osmańskiego. Trzyletnia wojna ukazała jednak słabość Imperium Carów w starciu z potęgami ówczesnej Europy, […]
Śmierciożercy, czyli SS w krainie fantasy
SS – elitarna niemiecka formacja nazistowska, której symbolem była trupia główka. Czy to przypadek, że znakiem szczególnym śmierciożerców z cyklu powieści Rowling jest tzw. Mroczny Znak – czaszka z wyłaniającym się z ust wężem? I dlaczego zasady obowiązujące śmierciożerców do złudzenia wydają się przypominać założenia światopoglądowe SS?1 Uwaga! Fragmenty tekstu zawierają spoilery! [↩]
Narodowosocjalistyczne inspiracje w powieściach Rowling, czyli o czystości krwi w „Harrym Potterze”
Nawiązania do motywów historycznych są nieodłącznym elementem literatury fantasy. W przypadku J.K. Rowling powszechnie mówi się o wykorzystanych przez nią wątkach z mitologii greckiej, egipskiej czy rzymskiej. Zaskakujące zatem może się wydać, jak wiele motywów w powieściach brytyjskiej pisarki przypomina doktrynę narodowego socjalizmu, z ideą czystości krwi na czele1. Uwaga! Fragmenty tekstu zawierają spoilery. [↩]
Słowiańskie inspiracje Sapkowskiego. Strzyga, czyli jak z potwora zrobić pośmiewisko
Potwory, bestie, upiory – jedynym słowem istoty, które wprowadzone do fabuły powieści mają przerażać i wywoływać napięcie, bo zabijają bez litości. Jedną z takich figur jest strzyga z mitologii słowiańskiej, która według wierzeń żywić się miała krwią swych ofiar. Nie ma jednak reguły, wedle której twórcy zobowiązani by byli do wiernego przedstawiania zaczerpniętego z mitologii […]
Jan Czochralski zapomniany Tesla elektroniki z Polski
Tak jak Nikolę Teslę można uznawać za ojca elektryczności, tak Jan Czochralski z całą pewnością zasłużył na miano ojca elektroniki. Jego metoda otrzymywania monokryształów wykorzystywana jest dziś powszechnie przez przemysł elektroniczny, a sam profesor jest obok Marii Skłodowskiej-Curie i Mikołaja Kopernika najczęściej cytowanym polskim naukowcem. Dziś powoli przywracana jest pamięć wynalazcy, któremu w PRL odebrano […]
Bohater neoromantyczny w Powrocie z gwiazd Stanisława Lema
Twórczość Lema, choć badana wielokrotnie przez literaturoznawców, wciąż zaskakuje możliwością nowych interpretacji. Odczytywana jest w różnych kontekstach, dzięki czemu zachowuje literacką świeżość i stałe miejsce w dyskusjach nad fantastyką naukową. Przyczyną tego niebywałego sukcesu jest, jak się wydaje, nie tylko geniusz pisarski Lema oraz prekursorski charakter jego twórczości, lecz także sam gatunek science fiction. Fantastyka […]
