Okres obejmujący dzieje ludzkości od upadku Rzymu do zdobycia Konstantynopola przez Turków. Na gruzach Cesarstwa Zachodniorzymskiego powstają w Europie państwa, z których największe znaczenie osiąga monarchia Karola Wielkiego, z której rozpadu kształtują się współczesne Włochy, Francja i Niemcy.
Kategoria: Średniowiecze
Czym były turnieje rycerskie?
Z klasycznych walk wojskowych i ze wzorca osobowego rycerza, przedstawiają się jedne spośród najpopularniejszych konfrontacji wewnątrz grupy społecznej, są to turnieje rycerskie. Początek owego rodzaju walk przypada na rok 842, w którym odbył się konkurs jeździecki przygotowany na cześć sojuszu zawartego między Ludwikiem Niemieckim a Karolem Łysym. Dało to początek tradycyjnym turniejom rycerskim, jakie wykształciły […]
Prawo pierwszej nocy – fakty i mity
Mało średniowiecznych instytucji cieszy się taką złowieszczą sławą, jak słynne ius primae noctis, tj. prawo feudała do spędzenia nocy poślubnej z żoną poddanego. Z jednej strony sprawa ta budzi ogromne niezdrowe zainteresowanie i często jest wykorzystywana w kinematografii (por. słynna scena z Braveheart Mela Gibsona), z drugiej badaczom taki zwyczaj wydaje się tak bardzo sprzeczny […]
Przedsława Włodzimierzówna – ostatnia żona Bolesława Chrobrego
1000 lat temu Bolesław Chrobry zajął Kijów. Wywiózł z niego nie tylko ogromne łupy, ale i wyjątkową zdobycz, o której myślał od dawna – Przedsławę, córkę Włodzimierza Wielkiego i siostrę Jarosława Mądrego. Została żoną Chrobrego prawem wojny, bez zgody swojej i swojego brata Jarosława, podobnie jak jej matka Rogneda, która została żoną Włodzimierza po zdobyciu […]
O ustroju Królestwa Polskiego za ostatnich Piastów (1320–1370)
W historiografii ustroju i prawa mało miejsca poświęca się charakterystyce formy rządów odrodzonego Królestwa Polskiego. Tymczasem po bliższej analizie okazuje się, że ustrój Polski w tym okresie miał niewiele wspólnego z typowym ustrojem feudalnym zachodniej Europy.
Czy można modlić się do ikony? Przyczyny drugiego ikonoklazmu
Co jest wystarczająco święte, by spokojnie można oddawać temu cześć, a co na nią nie zasługuje? Kiedy kończy się „świętość” w ujęciu chrześcijaństwa, a zaczyna się bałwochwalstwo? To z pewnością tego typu pytania doprowadziły do wybuchu sporu religijnego, który po raz pierwszy wstrząsnął światem bizantyjskim w VIII w., po raz drugi zaś niecałe trzydzieści lat […]
Król Ludwik Węgierski. Następca Kazimierza Wielkiego na polskim tronie
W historii Polski o Ludwiku Węgierskim wspomina się jedynie przy okazji przejęcia przez niego sukcesji po wuju Kazimierzu Wielkim i wstąpieniu na tron po jego śmierci córki Jadwigi. Dlaczego zatem zyskał sobie u węgierskich poddanych przydomek „Wielki„, a w Polsce jest określany jedynie jako „węgierski„ lub ”andegaweński”?
Zamek w Lanckoronie. Twierdza konfederatów barskich
Zamek w Lanckoronie powstał za panowania Kazimierza Wielkiego. Później zdobywał go Stefan Batory, gdy ten został odebrany prawowitej właścicielce. Na zamku rządził także Mikołaj Zebrzydowski, późniejszy rokoszan. Wreszcie to w tej warowni swoją twierdzę mieli konfederaci barscy.
Czechy i początki polskiej państwowości
Historycy zbyt mało uwagi przywiązują do roli Czech w powstaniu państwa wczesnopiastowskiego. Tymczasem w połowie X w. były one regionalnym mocarstwem i po bliższej analizie źródeł, w szczególności archeologicznych, nasuwa się wniosek o decydującej roli tego kraju w powstaniu państwa polskiego.
Zamek w Rabsztynie pod Olkuszem. Twierdza na Kruczej Skale na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej
Do niedawna zrujnowany zamek w Rabsztynie jest intensywnie odbudowywany. Niegdyś z rycerskiej strażnicy stała się magnacką rezydencją, której kres przyniósł najazd szwedzki. Teraz twierdza na Kruczej Skale, której historia sięga XIV w. ma znowu wzbudzać podziw u podróżujących z Olkusza do Wolbromia.
Tarczownicy wczesnopiastowscy. Pierwsza polska jazda?
Podstawową formację wczesnopiastowskiej armii stanowili tarczownicy. Zwykle badacze przyjmują, że była to chłopska piechota z przymusowego poboru, ale istnieją poważne argumenty, aby zakwestionować ten obiegowy pogląd.