Kalendarium historyczne. Zobacz najważniejsze rocznice historyczne

Styczeń

1 stycznia

W Kozienicach urodził się Zygmunt Stary, syn Kazimierza Jagiellończyka. Wielki książę litewski i król Polski. Okres jego panowania określany jest jako złoty wiek w Polsce.

2 stycznia

Stefan Czarniecki został hetmanem polnym koronnym. Uważany za jednego z polskich bohaterów narodowych. Mistrz wojny podjazdowej, którą z powodzeniem zastosował podczas potopu szwedzkiego.

3 stycznia

Na mocy rozejmu w Dywilinie Rzeczpospolita osiągnęła powierzchnię 990 tys. km², co stanowiło największy obszar jaki RP zajmowała w swojej historii. Od Poznania po Smoleńsk, od Dorpatu po Kamieniec. Byliśmy wtedy prawdziwym imperium.

4 stycznia

W klinice w Łodzi prof. Jan Moll podjął pierwszą w Polsce, nieudaną próbę przeszczepienia serca.

5 stycznia

Hospodar mołdawski Roman I złożył hołd lenny Jadwidze Andegaweńskiej i Władysławowi Jagielle.

6 stycznia

Powstańcy wielkopolscy odnieśli zwycięstwo w bitwie o Ławicę. Zdobyty w trakcie walk sprzęt był jednym z największych łupów wojennych w historii polskiego oręża.

7 stycznia

Wojska polsko-litewskie pod komendą Macieja Dębińskiego i Jerzego Farensbacha odniosły miażdżące zwycięstwo nad Szwedami w bitwie pod Kiesią.

8 stycznia

Odbyła się premiera pierwszego polskiego powojennego filmu fabularnego „Zakazane piosenki” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego. Film oparty jest na historii polskiego muzyka, który opowiada o swojej działalności na terenie okupowanej Warszawy.

9 stycznia

‪Polskie skrzydła nad Niemcami. Powstańcy wielkopolscy dokonali nalotu bombowego na niemieckie lotnisko we Frankfurcie nad Odrą‬. Był to pierwszy w dziejach atak polskich sił powietrznych zakończony sukcesem.

13 stycznia

Karol Wojtyła został nominowany na arcybiskupa krakowskiego.

16 stycznia

W Szostakowie urodził się Romuald Traugutt. Polski generał, dyktator powstania styczniowego.

19 stycznia

Powołano Instytut Pamięci Narodowej – Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

21 stycznia

Józef Piłsudski wydał rozkaz, na mocy którego powstańcy styczniowi uzyskali status żołnierzy Wojska Polskiego. Przysługiwała im m.in. stała pensja i prawo do noszenia fioletowych mundurów. Cieszyli się ogromnym uznaniem społecznym.

22 stycznia

W Warszawie urodził się Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, żołnierz Armii Krajowej, podharcmistrz Szarych Szeregów. Zginął w powstaniu warszawskim.

27 stycznia

Wojska pod wodzą Konstantego Ostrogskiego w bitwie pod Olszanicą pokonały Tatarów, gdzie miały im zadać 40 tys. strat i uwalniając z jasyru 80 tys. jeńców.

28 stycznia

Sejm przyjął akt konfederacji warszawskiej. Będący początkiem prawnych gwarancji wolności religijnej na świecie. Akt gwarantował pokój między różnymi wyznaniami i zapewniał innowiercom równouprawnienie z katolikami oraz opiekę państwa „A iż w Rzeczypospolitej naszej jest różnorodność niemała z strony wiary krześcijańskiej, zabiegając temu, aby się z tej przyczyny miedzy ludźmi rozruchy jakie szkodliwe nie wszczęły, które po inszych królestwach jaśnie widziemy, obiecujemy to sobie spólnie za nas i za potomki nasze na wieczne czasy pod obowiązkiem przysięgi, pod wiarą, czcią i sumnieniem naszym, iż którzy jestechmy różni w wierze, pokój miedzy sobą zachować, a dla różnej wiary i odmiany w Kościelech krwie nie przelewać ani się penować odsądzeniem majętności, poczciwością, więzieniem i wywołaniem i zwierzchności żadnej ani urzędowi do takowego progressu żadnym sposobem nie pomagać.”

29 stycznia

W Broniszowie Tarnowskim urodził się Karol Olszewski. Wraz z Zygmuntem Wróblewskim dokonał pierwszego na świecie skroplenia tlenu i azotu. Trzykrotnie zgłaszany do Nagrody Nobla.

30 stycznia

Hetman wielki koronny Stanisław Koniecpolski oraz Jeremi Wiśniowiecki pokonali pod Ochmatowem liczniejsze siły tatarskie Tuhaj-beja.